Saturday, March 19, 2005

Japan, China and financial assistance

Sain baitsgaana uu!

Onoodriin yariaagaa bicheegui dahiad l udchihlaa. 1 sard bi neg zohion bichleg bichij baina gej bicheed baisan daa. Ter zohion bichlegiin temtseend tentseed 200 orchim oyutnuud oroltsoh olon ulsyn sympoziumd oroh bolloo. Ug sympozium n Shvetsariin St.Gallen gedeg ih surguuli zohion baiguulj baigaa bogood zamyn zardlyn ihenhiig daaj ogno gesen. Tiim bolhoor Batsu maani 5 saryn dunduur (16-22) hicheelee taslaad Shvetsar yavah n dee. Hayagaa yavuulah yum bol tendees ih zahidal yavuulna shuu! :D

Onoodriin sonirholtoi medee gevel Yapon uls Hyatadad hongololttei zeel ogch baisan bogood 2008 ond ogohoo bolino gene. Hyatad ulsyn ediin zasag huchee avch, gadaad tuslamj hereggui bolj baigaa gedeg uudnees Yaponchuud tiim shiidver gargaj baigaa yum baina. Harin yaagaad yag 2008 ond bolino gevel, Beejind Olimpiin toglolt bolno. Seuld 1988 ond Olimpiin toglolt bolsny daraa Omnod Solongos Yaponoos hongololttei zeel avahaa bolison gene. Gehdee minii bodloor Hyatadyn ediin zasag erchtei hogjij baigaa ch gesen, asar tom ajilguidel, hun amyn hogshirolt, bayan yaduugiin yalgaa g.m. mash chuhal asuudluud baigaa uchraas Hyatadad hongololttei zeel heregtei baih bolno.

Friday, February 25, 2005

Taiwan Strait getting narrower

Sain baitsgaana uu!

www.swaraj.org/shikshantar/ gedeg site-g uzeerei, ih sonirholtoi sanagdsan (bayarllaa, Ariunaa). Baga angid "vse professii horoshi" (buh mergejluud saihan) gej neg oilgolt zaalgaj baisan. Getel Mongold ajlaar, mergejleer mash ih yalgavarladag. Buh gazar tiim l dee, gehdee Mongold ter n ih huchtei ilerdeg yum shig sanagdsan.Yer n hun ooriinhoo hiij baigaa ajildaa durtai, terendee sain baival yamar ch mergejil baisan hundetgeh heregtei gej bodogdoh yum.Yapontoi haritsuulahad yapond slesar ch baisan, jolooch ch baisan, tuhain ajlaa sain hiij chadaj baival hundetgegddeg yum shig sanagdsan.Zaaval yamar negen gazryn darga, ondor tushaaltan boloh albagui yum shig. Deerees n mongold odoo "huul'ch, ediin zasagch, emch" gedeg 3han mergejlees oor yum anhaardaggui n bas evgui yum uu. Yer n hun busdyn bodlyg (jisheelbel geriinhen) toolgui ooriinhoo yag durtai ajlaa hiivel hamgiin zugeer yum shig sanagdaj baina. Bodloo bichne uu!

Onoodriin sonirholtoi medee gevel Taiwany yeronhiilogch Chen Shui Bian Taiwanyg Hyatadtai negdeh bolomjiig bodoltsono gej zarlasan baina. Negdchihvel Azi tiviin ayulguin baidal ers saijirna gedeg n oilgomjtoi. Ih Hyatad ulam bayajij baigaa yum chin udahgui aajim aajmaar ardchilal n hogjood ehlene. Tiim bolhoor Hyatad Taiwan hoyor negdeh n tun udahgui bol uil yavdal gedegt itgej bolno biz ee.

Saturday, February 19, 2005

Long time no read?

Sain baina uu!

Onoodriin yariaagaa ornuuleegui ih udchihlaa. Sanachihsan baina shuu! Ihenh shalgaltaa ogood odoo gantshan l uldsen - 3 saryn 4nd. Ene havryn amraltaaraa 8-n nom unshih zorilgo tavichihaad baigaa. Bas 2-3 zohion bichleg bichih baih. Yer n l tolgoigoo nozooruulahguihan shig, ur buteelteihen shig l amraltaa ongoroomoor baina. Bi ali deer bicheed baisan zohion bichlegee Shvetsari ruu yavuulchihsan - dun n 4 sard garna gesen. Teriig unshmaar baival nadad heleerei - emailaar yavuulchihya.

Onoodriin sonirholtoi medee gevel sayahan Mongold 55 saya jiliin nastai tuuhend oldson hamgiin deer uyeiin tuulainy chuluujsan arag yas oldson gene. Ternii suul n onoogiin tuulainyhaas iluu urt, shud n heremnyh shig baisan gene. Mongolyn tuhai delhii dayaar tsatsagdsan shinehen medee gevel iim l baina. Mongolyn tuhai ch gej dee - onoogiin Mongolyn gazar nutagt amdarch baisan ertnii am'tny tuhai gevel iluu onovchtoi baih. Gadaadad duulsan Mongolyn tuhai oor medee baina uu?

Wednesday, January 26, 2005

End-of-term exams!

Sain baina uu!

Shalgalt oirtchihood zav muutai bolsontoi holbogduulaad "Onoodriin yaria"-gaa odor bolgon gargah bolomjguigee medegdye. 3 sar hurtel doloo honogt neg udaa (weekend-eer) bichye gej bodoj baina.

Take care,
Batsu

Monday, January 24, 2005

Continuing the quest in creativity

Sain baina uu!

Nuguu bichne gej baisan essay-aa bicheed duusgasan aa, sanaa n neg l sanaand hurehgui baisan bolhoor tsoo shine sedveer bichye gej bodloo. 2100 ugees iluu heterch bolohgui gesen baisan. 1000 garui ugstei zohion bichleg dorhnoo bichchheer yum baina lee. Gol n oortoo sonirholtoi baihaar bichih heregtei. Oortoo sonirholtoi sanagdahgui bol unshigchdad bur ih sonirholgui sanagdana shuu dee, tiim ee? Bi essay-aa bichij baih daa neg yum bodloo. Neg yum aa uhaj urguulj bodood, nariin mergejleer, gantshan sedveer mergeshlvel uitgartai yum shig. Mergejliin humuust yamar sanagddag bol oo? Gants yum aa nuhaad l baidag, zalhadaggui yum baih daa?

Onoodriin sonirholtoi medee gevel Shveded 900'000 garui tseregt tatagsdyn IQ testuudiig sudlaj uzeed, ter humuusiig 5-12 jiliin tursh ajiglasnaas 2000 garui n amia horlson bogood amia hohirooson humuus goltsuu IQ test n hamgiin baga onootoi n baisan gene. Ooroor helbel logikiin chadal muutai humuus am'drald tulgarah berhsheeliig davan tuulahdaa muugiin ulmaas setgeliin hyamrald oron amia horloh huseltei boldog gene. Tegeheer IQ-giin testeer ali humuus amia horloh magadlaltai, setgelzuin tuslamj heregtei gedgiig todorhoiloh gesen praktik heregleetei baij boloh yum baina gedgiig oilgoj boloh yum.

Saturday, January 22, 2005

"ATTENTION: After heating it may be hot"

Sain uu!

Onoodor zohion bichlegee bicheed baisan chin bur denduu ih bodol orj ireed bugdiig saihan emh zambaraatai buulgah gej neleed tsag zartsuullaa. Minii zohion bichlegiin sedev n "Conversation between 3 generations of me". Angli heleer bichij baigaa l daa. Untaj bosoj ircheed margaash arai oor nudeer haraad saijruulah sanaatai baina. Yer n yamarvaa buteeliig, yalanguya bichgiin huv'd ehleed cholootei, bodson bolgonoo bichchiheed heseg hugatsaany daraa, teriigee martchihsny daraa ch yum uu, dahiad haraad yanzlah n chuhal yum shig baigaa yum.

Onoodriin sonirholtoi medee gevel Germany "Spiegel" setguul "sonirholtoi zaavruud Amerikt hamgiin ih baidag" geed zarim negen jishee gargasan baina. Ter n bol yamar negen baraan deerh zaavryg helj baigaa yum. Jisheelbel "ugaalgyn mashind muur ugaaj bolohgui", "ug buteegdehuuniig halaachihval haluun bolno gedgiig anhaaraarai", "ene usnii hataaguuryg untaj baih uyedee buu heregleerei", bas negen niitiin jorlond jorlongiin usny savny deer n "ene usnaas uuhyg horiglono" gej baisan gene. Tuunees gadna "ene gal asaaguuraa karmand asaaj bolohgui", "tergiig huuhdee gargasny daraa huraagaarai" gesen jishee baigaa yum baina. Ug n Spiegel setguul Yapond sudalgaa hiisen bol uunees dutahgui goyo jishee oloh baisan daa. Jisheelbel negen dalain ereg deer "herev ta jivj baigaa bol changa duugaar tuslamj duudaarai" gej tsagaan hooloigoor zarlaj baisan gej duulsan. Oor jishee medeh uu?

Friday, January 21, 2005

Metres or miles - that is the question.

Sain uu!

Onoodor interneted setguulchiin ajiltai holbootoi medeelel haij baigaad ih sonirholtoi website olloo. KidzOnline gedeg website-n deer Amerikiin aldartai, nertei setguulchidees avsan boginohon, 20-30 minutyn survaljlaguudyg tavichihsan baina lee. TV, sonin, setguul, radiod ajilladag ter setguulchid ooriinhoo mergejlee yaj, yaagaad songoson, yu n taalagdsan, yamar berhsheeld tulgarsny tuhai yarisan baisan. Tuunees gadna setguulch boloh huseltei oyutnuudad heden zovolgoo ogson baisan. Ter bichleguudiig uzeed ih uram orson shuu. Odoohondoo 3han bichleg uzsen, 7-8 orchim uldsen. Ug n buh mergejliin tuhai iimerhuu zovolgoonuudiin tsugluulga Mongold hiichihvel heden myangaar ih surguuli togsoj baigaa zaluuchuudad mash ih heregtei l baigaa yum daa.

Onoodriin sonirholtoi medee gevel ene jil Bugd Nairamdah Irland Uls deer uyeeiin Ih Britanii ih gurnii hemjih sistem: funt, inch, mil geh metiig hereglehee bolij delhiin ihenh ulsad hereglegddeg metriin hemjih sistem uruu buren shiljsen gene. Ug n ug hodolgooniig 1983 onoos ehelsen hernee buhel buten 20 jil zartsuulagdah bolson baina. Iimd Evropd huuchin sistemeer yavj baigaa gantshan uls baina gene - ter n bol Ih Britani gene.
Ene sedevtei barag holboogui ch gesen Mongolyn tomor zamyn orgonii standart bodogdloo. Manaih ZHU-g dagaad orgon tomor zamtai bolchihson ba delhiin standarttai tohirohgui uchir Zamyn-Uud, Ereend galt teregnii dugui solidog n tsag, mongonii garz ch gesen, odoo Mongolyn tomor zamyg solih n zardaltai bogood, yalgaagui Sukhbaatar, Naushkid dugui solidog boloh uchir utgagui yum. Harin Irland busad ulsuudtai adilhan hemjuureer hemjdeg boloh n iluu ashigtai baisnyg uguisgeh hun baihgui biz ee.